Gömülü dişler, çene yapısında yeterli alan bulunmadığında çıkamayan ve kemik ya da diş eti altında kalan dişlerdir. Özellikle çekimi yapılmayan gömülü 20’lik dişler, ağrı, enfeksiyon ve diş sağlığı sorunlarına yol açar. Gömülü diş çekimi, modern cerrahi teknikler ve etkili anestezi yöntemleri sayesinde konforlu bir şekilde gerçekleştirilen bir işlemdir. Gömülü diş ameliyatı, alanında uzman diş hekimleri tarafından yapıldığında, hastalar kısa sürede sağlıklı bir ağız yapısına kavuşur. Çekim sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişse de, doğru bakım ve önerilere uyulduğunda ağrısız ve hızlı bir iyileşme mümkündür.
Bu rehberimizde, gömülü diş çekimi nasıl yapılır, iyileşme sürecinde nelere dikkat edilmelidir ve çekim sonrası ağrı ne kadar sürer gibi merak edilen tüm soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Gömülü Diş Nedir ve Neden Olur?
Gömülü diş, çene kemiği veya diş eti altında tamamen ya da kısmen gömülü kalan ve doğal şekilde süremeyen diş olarak tanımlanır. En yaygın olarak 20’lik dişler (üçüncü azı dişleri) gömülü kalır, ancak bazen köpek dişleri (kaninler) ve küçük azı dişlerinde de (premolarlar) sürme problemi yaşanabilir.
Dişlerin çıkmasını engelleyen birçok faktör vardır. Dişlerin gömülü kalmasının en yaygın nedenleri şunlardır:
- Çene Yapısında Yetersiz Alan
- Dişin Yanlış Açıyla Sürmesi
- Genetik ve Kalıtsal Faktörler
- Süt Dişlerinin Erken Kaybı veya Gecikmiş Düşmesi
- Ortodontik Problemler ve Çene Darlığı
Gömülü Diş Çeşitleri
Gömülü dişler, çene içindeki konumlarına ve gömülme derecelerine göre farklı sınıflara ayrılır.
Tam Gömülü Diş: Diş tamamen diş eti ve kemik içinde kaldığında görülür. Genellikle belirti vermez ancak röntgen incelemelerinde fark edilir.
Yarı Gömülü Diş: Dişin bir kısmı diş eti dışına çıkmış, bir kısmı ise diş eti veya kemik altında kalmıştır. Enfeksiyon ve çürük riski en yüksek olan gömülü diş tipidir.
Kemik Retansiyonlu Gömülü Diş: Diş, tamamen çene kemiği içinde kalmıştır ve cerrahi müdahale olmadan çıkması mümkün değildir.
Mukoza Retansiyonlu Gömülü Diş: Diş, kemikten çıkmış ancak diş eti altında kalmıştır.
Panoramik röntgen ve diş hekimi muayenesi, dişin gömülü olup olmadığını ve çekim gerekip gerekmediğini belirlemede en kesin yöntemdir.
Gömülü Dişlerin Belirtileri ve Riskleri
Gömülü dişler her zaman belirti vermez, ancak çene yapısına ve diş eti sağlığına bağlı olarak çeşitli problemlere yol açar. Özellikle yarı gömülü 20’lik dişler, kısmen diş eti altında kaldığı için enfeksiyon riskini artırır ve çevre dokulara zarar verir.
Gömülü Diş Belirtileri
Gömülü dişlerin oluşturduğu semptomlar kişiden kişiye değişiklik gösterir. En sık görülen gömülü diş belirtiler şunlardır:
- Şiddetli veya aralıklı diş ağrısı
- Diş etinde şişlik ve kızarıklık
- Çene hareketlerinde kısıtlılık
- Ağız kokusu ve kötü tat
- Lenf bezlerinde şişlik
Bazı gömülü dişler belirti vermediği için rutin diş hekimi kontrollerinde panoramik röntgen ile tespit edilir. (Kaynak: Cleveland Clinic).
Gömülü Dişlerin Neden Olduğu Riskler
Tedavi edilmeyen gömülü dişler zamanla ciddi ağız ve diş sağlığı problemlerine yol açar. Bilimsel çalışmalar, gömülü 20’lik dişlerin birçok diş ve çene hastalığında risk faktörü olduğunu göstermektedir.
1. Perikoronit (Diş Eti Enfeksiyonu)
Yarı gömülü dişler, çevresinde bakteri birikimine uygun bir alan oluşturur. Bu durum, diş eti enfeksiyonu olan perikoronite yol açabilir. British Dental Journal’da yayımlanan bir çalışmaya göre, perikoronit en sık gömülü alt 20’lik dişler etrafında gelişir ve vakaların büyük çoğunluğu alt çenede görülmektedir. (Kaynak: McArdle & Renton).
Belirtiler:
- Şişlik ve ağrı
- Kötü ağız kokusu
- Çiğneme sırasında zorlanma
- Ateş ve halsizlik (ciddi vakalarda)
Tedavi edilmezse enfeksiyon, çene kemiğine yayılır ve daha ciddi komplikasyonlara neden olur.
2. Komşu Dişlere Zarar Verme
Gömülü dişler, yanında bulunan sağlıklı dişlere baskı yaparak kök erimesine ve diş kaybına neden olabilir. Gömülü 20’lik dişlerin baskısı, ikinci azı dişlerinde çürük ve periodontal hastalık riskini artırmaktadır.
3. Kist ve Tümör Oluşumu
Gömülü dişler, etrafındaki dokularda dentigeröz kist adı verilen sıvı dolu keseciklerin oluşmasına neden olabilir. Bu kistler zamanla büyüyerek çene kemiğinde erimeye ve hatta tümör oluşumuna yol açabilir. Gömülü dişlerle ilişkili kistlerin %90’ı ise alt çenede görülmektedir.
Dikkat! Kistler genellikle belirti vermez ve yalnızca radyografik incelemelerde tespit edilir. Bu nedenle gömülü dişlerin düzenli olarak takip edilmesi önemlidir.
Sadece gömülü dişler değil, gömülü olmayan 20’lik dişler de çürük riski taşıyorsa, diş dizilimini bozuyorsa veya çiğneme dengesini etkiliyorsa çekim önerilir. Diş hekiminin düzenli kontrolü, 20’lik dişlerin ağız sağlığı üzerindeki etkisini değerlendirmek için en doğru yaklaşımdır. 20’lik dişler ile ilgili daha fazla bilgi almak için “20lik Diş Çekimi” konulu içeriğimize göz atabilirsiniz.
Gömülü Diş Çekimi Nasıl Yapılır?
Gömülü diş çekimi, dişin konumuna ve çevre dokularla ilişkisine bağlı olarak basit çekim veya gömülü diş ameliyatı ile gerçekleştirilir. İşlem öncesinde detaylı bir değerlendirme yapılır ve hastanın durumuna en uygun yöntem belirlenir.
Muayene ve Teşhis Süreci
Gömülü dişlerin teşhisi için klinik muayene ve radyografik görüntüleme kullanılır.
Muayene aşamasında:
- Dişin çıkmaya çalışıp çalışmadığı, çevresindeki diş etinin durumu ve olası enfeksiyon belirtileri kontrol edilir.
- Hastanın şikayetleri dinlenir (ağrı, şişlik, çene hareketlerinde kısıtlılık vb.).
Röntgen ve Görüntüleme:
- Panoramik röntgen (OPG): Dişin çene kemiğindeki konumu, komşu dişlerle ilişkisi ve kemik içindeki durumu değerlendirilir.
- Dental tomografi (CBCT): Sinirlerle yakın temasta olan veya kompleks çekim gerektiren durumlarda detaylı 3D görüntüleme sağlanır.
Muayene ve radyografik inceleme sonrasında, diş hekiminin önerisine göre basit gömülü diş çekimi veya cerrahi gömülü diş ameliyatı planlanır.
Gömülü Diş Ameliyatı ve Kullanılan Anestezi Türleri
Gömülü diş çekimi sırasında hastanın konforunu sağlamak için anestezi uygulanır. Kullanılacak anestezi türü, işlemin karmaşıklığına ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir.
Lokal Anestezi:
- En sık kullanılan yöntemdir.
- Sadece çekim yapılacak bölge uyuşturulur, hasta bilinci açıktır.
- Çekim sırasında ağrı hissedilmez ancak basınç hissi olabilir.
Diş Tedavilerinde Lokal Anestezi hakkında detaylı bilgi almak için içeriğimize göz atın!
Sedasyon (Hafif Uyutma):
- Diş hekimi korkusu olan hastalar veya uzun sürecek işlemler için uygulanır.
- Damar yoluyla sedatif ilaç verilir, hasta bilinçli olur ancak rahatlamış ve uykulu hisseder.
Genel Anestezi:
- Çok sayıda gömülü dişin aynı anda çekilmesi gereken durumlarda veya komplike vakalarda kullanılır.
- Hastanın bilinci tamamen kapalıdır, ameliyat ortamında gerçekleştirilir.
- Çekim sonrası hasta bir süre gözlem altında tutulur.
Diş Tedavilerinde Sedasyon ve Genel Anestezi hakkında detaylı bilgi almak için içeriğimize göz atın!
Anestezi seçimi hastanın genel sağlık durumu, işlem süresi ve kişisel tercihleri doğrultusunda diş hekimi ve anestezi uzmanı tarafından belirlenir.
Gömülü Diş Ameliyatı İşlem Aşamaları
Gömülü diş çekimi basit bir işlemle tamamlanabileceği gibi, kemik veya diş eti altında tamamen gömülü olan dişler için cerrahi müdahale gerekir.
- Anestezi Uygulaması: Hastanın tercihine ve gömülü dişin durumuna göre lokal anestezi, sedasyon veya genel anestezi uygulanır.
- Diş Eti Kesisi (İnsizyon):
- Tamamen gömülü dişlerde, dişin üzerini kaplayan diş eti dokusu kesilerek açılır.
- Gömülü dişin üstü tamamen görülene kadar çalışma alanı hazırlanır.
- Kemik Dokunun Açığa Çıkarılması
- Eğer diş kemik içinde gömülü ise, dişin etrafındaki kemik özel cerrahi aletlerle kontrollü bir şekilde kaldırılır.
- Bu aşamada çene sinirlerine veya komşu dişlere zarar verilmemesi için dikkatli çalışılır.
- Dişin Bölünerek Çıkarılması (Gerekiyorsa)
- Büyük köklü veya çene kemiğine sıkı şekilde gömülü olan dişler parçalara ayrılarak çıkarılabilir.
- Bu yöntem, hem çekim sürecini kolaylaştırır hem de çevre dokuların zarar görmesini önler.
- Dikiş Atılması ve Pansuman
- Eğer diş eti kesisi yapıldıysa, çekim sonrası bölgeye kendiliğinden eriyen veya alınması gereken dikişler atılır.
- Kanamayı durdurmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için gaz tampon uygulanır.
- İyileşme ve Takip Süreci
- Hasta, gömülü diş çekimi sonrası ilk saatlerde kanama ve şişlik açısından gözlemlenir.
- Gömülü diş çekimi sonrası 7-10 gün sonra dikişler alınır veya eriyen dikişler kendiliğinden kaybolur.
Gömülü diş çekimi, modern cerrahi teknikler ve anestezi yöntemleri sayesinde ağrısız bir şekilde gerçekleştirilebilir. İşlem sonrası iyileşme süreci, dişin konumuna ve yapılan cerrahi müdahaleye bağlı olarak değişir. Diş hekiminin önerilerine uymak, komplikasyonları önlemek ve hızlı bir iyileşme sağlamak için çok önemlidir.
Gömülü Diş Çekimi Sonrası İyileşme Süreci
Gömülü diş çekimi sonrası iyileşme süreci, çekimin zorluk derecesine, uygulanan cerrahi yönteme ve hastanın bakım alışkanlıklarına bağlı olarak değişir. Basit çekimler genellikle 7-10 gün içinde iyileşirken, cerrahi müdahale gerektiren vakalarda bu süreç birkaç haftaya kadar uzayabilir.
Aşağıda ilk 24 saatten itibaren dikkat edilmesi gerekenler, çekim sonrası ağrı ve şişlik süresi, dikişlerin alınma süreci ve olası komplikasyonlar hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
Gömülü Diş Çekimi Sonrası İlk 24 Saat: Kanama ve İlk Müdahale
Diş çekiminden hemen sonra, diş yuvasında kan pıhtısı oluşur. Bu pıhtı, bölgenin iyileşmesi için gereklidir. Eğer bu pıhtı yerinden oynarsa, kuru soket (alveolit) adı verilen ağrılı bir komplikasyon gelişebilir.
Kanamayı kontrol altına almak için gömülü diş çekimi sonrası:
- Çekim sonrası ilk 30-45 dakika boyunca gaz tamponu ısırın ve değişim yapmadan bekleyin.
- Aşırı tükürmekten ve ağzınızı çalkalamaktan kaçın.
- İlk 24 saat sıcak yiyecek ve içeceklerden uzak durun.
Gömülü diş çekimi sonrası kanamayı artırabilecek hatalar:
İçecekleri pipetle içmek (Negatif basınç oluşturarak pıhtıyı yerinden çıkarabilir)
Ağız çalkalamak veya diş fırçalamak (İlk 24 saat boyunca bölgeyi korumak gerekir)
Gömülü diş çekimi sonrası sigara içen hastalarda kuru soket (alveolit) gelişme riski %12-20 arasında artmaktadır.
Gömülü 20’lik Diş Çekimi Sonrası Ağrı ve Şişlik Süresi
Gömülü diş çekimi sonrası ağrı, ilk 48 saat içinde en yoğun seviyeye ulaşır ve ardından azalmaya başlar. Şişlik ise 2-3 gün içinde en yüksek seviyeye çıkar ve 7 gün içinde kaybolur.
Ağrı süresi: 3-7 gün (Zor vakalarda 10 güne kadar uzayabilir)
Şişlik süresi: 3-5 gün (Soğuk kompres uygulamak şişliği azaltır)
Dikişlerin alınması: 7-10 gün (Kendiliğinden eriyen dikişler 2 hafta içinde kaybolur)
Gömülü diş çekimi sonrası şişliği azaltmak için:
- İlk 24 saat buz torbası uygulayın (Her 20 dakikada bir, 10 dakika ara vererek)
- Başınızı yüksekte tutarak uyuyun
- Bol su için ve aşırı tuzlu/gazlı içeceklerden kaçının
Gömülü diş çekimi sonrasıağrıyı kontrol altına almak için:
- Parasetamol veya ibuprofen içeren ağrı kesiciler doktor kontrolünde kullanılabilir.
- Aspirin önerilmez, çünkü kanamayı artırır.
Gömülü 20’lik Diş Çekimi Sonrası Dikişler Ne Zaman Alınır?
Gömülü diş ameliyatı sonrası dikiş atılması gerekiyorsa, bunlar kendiliğinden eriyen veya alınması gereken dikişler olabilir:
Kendiliğinden eriyen dikişler: 10-14 gün içinde kaybolur.
Alınması gereken dikişler: 7-10 gün sonra diş hekimi tarafından alınır.
Dikişlerin erken kopması veya enfeksiyon belirtisi görülmesi durumunda diş hekimine başvurulmalıdır.
Gömülü Diş Çekimi Sonrası Olası Komplikasyonlar ve Önlemler
- Kuru Soket (Alveolit): Diş çekiminden sonra, kan pıhtısı korunmazsa kuru soket oluşabilir. Bu durum, şiddetli ağrı ve kötü ağız kokusu ile kendini gösterir.
- Enfeksiyon ve Apse: Ateş, kötü koku, aşırı şişlik ve irinli akıntı gibi belirtiler enfeksiyon habercisi olabilir.
- Uzamış Kanama: Gömülü diş çekimi sonrası kanama ilk 24 saatte durur, ancak bazı hastalarda daha uzun sürebilir.
Gömülü diş çekimi sonrası aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçı varsa hemen diş hekimine danışmanız gerekir:
- 3-4 gün geçmesine rağmen ağrı artıyorsa
- Ateş, titreme veya lenf bezlerinde aşırı şişlik varsa
- Çekim bölgesinde kötü koku ve irinli akıntı varsa
- 24 saatten uzun süren yoğun kanama varsa
Gömülü Diş Çekimi Sonrası Beslenme ve Bakım Önerileri
Gömülü diş çekimi sonrası beslenme ve ağız bakımı, iyileşme sürecini hızlandırmada önemli rol oynar. Doğru yiyecekleri seçmek, yara bölgesini korumak ve hijyen kurallarına uymak, komplikasyon riskini en aza indirir.
Gömülü diş çekiminden sonra ilk birkaç saat yemek yememek gerekir. Anestezi etkisi geçtikten sonra ılık ve yumuşak gıdalarla beslenmek iyileşmeyi destekler. İlk 24 saat sıcak, sert ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Gazlı içecekler ve alkol tüketilmemelidir.
İlk 24 saat boyunca ağız çalkalamak ve gargara kullanmak önerilmez. Dişler nazikçe fırçalanabilir ancak çekim yapılan bölgeye baskı uygulanmamalıdır. İkinci günden itibaren, doktor önerisiyle tuzlu su ile hafif gargara yapılabilir. Alkol bazlı gargaralar iyileşmeyi geciktirebileceği için kullanılmamalıdır.
Gömülü Diş Çekimi Sonrası Sigara ve Alkol Kullanımı Neden Sakıncalı?
Sigara, kan dolaşımını bozarak iyileşmeyi geciktirir ve kuru soket riskini artırır. Alkol ise kan pıhtısının stabil kalmasını engelleyerek iyileşmeyi olumsuz etkiler. Gömülü diş çekimi sonrası en az 72 saat sigara ve alkolden uzak durulmalıdır.
Gömülü dişler, belirti vermeden yıllarca çene içinde kalabilir veya zamanla ağrı, enfeksiyon ve diş diziliminde bozulmalara yol açabilir. Tedavi edilmediğinde komşu dişlere zarar verebilir, kist oluşumuna neden olabilir ve çene yapısını etkileyebilir. Gömülü diş çekimi, dişin konumuna bağlı olarak basit bir işlemle veya cerrahi müdahale ile gerçekleştirilir. Erken teşhis ve doğru tedavi, ağız sağlığını korumak ve ilerleyen dönemlerde daha büyük sorunları önlemek için önemlidir.
Gömülü diş çekimini Antalya’da güvenli bir diş kliniğinde yaptırmak veya daha detaylı bilgi almak için bize hemen WhatsApp üzerinden mesaj yazabilir veya arayabilirsiniz.
Gömülü Diş Çekimi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
-
Gömülü diş çekimi nasıl yapılır?
Gömülü diş çekimi, dişin konumuna bağlı olarak basit çekim veya cerrahi müdahale ile yapılır. Diş tamamen kemik içinde gömülü ise cerrahi işlem gerekir. Lokal anestezi uygulanarak diş çıkarılır ve gerekirse dikiş atılır.
-
Gömülü diş çekimi ne kadar sürer?
Basit gömülü diş çekimi 15-30 dakika sürer. Kemik içinde gömülü dişlerin çekimi ise ortalama 30-60 dakika sürer.
-
Gömülü 20’lik diş çekimi zor mu?
Dişin konumu, kök yapısı ve çevre dokularla ilişkisine bağlı olarak çekim zor olabilir. Diş tamamen kemik içinde gömülü değilse işlem daha kolay tamamlanır.
-
Gömülü diş çekimi sonrası ağrı ne kadar sürer?
Ağrı genellikle ilk 48 saat içinde en yoğun seviyeye ulaşır ve 3-7 gün içinde azalır.
-
Gömülü diş çekimi sonrası şişlik ne kadar sürer?
Şişlik, çekimden sonraki 2-3 gün içinde en yüksek seviyeye ulaşır ve 5-7 gün içinde azalır.
-
Gömülü 20’lik diş çekimi sonrası kanama ne kadar sürer?
Kanama genellikle 24 saat içinde durur. Hafif sızıntı şeklinde kanamalar birkaç gün devam edebilir.
-
Gömülü diş çekimi sonrası sigara içilir mi?
İlk 72 saat sigara içmek yasaktır. Sigara, iyileşmeyi geciktirir ve kuru soket riskini artırır.
-
Gömülü diş çekimi sonrası ne zaman yemek yenir?
Anestezi etkisi geçtikten sonra ılık ve yumuşak yiyecekler yenebilir. İlk 24 saat sıcak, sert ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
-
Gömülü diş çekimi sonrası dikişler ne zaman alınır?
Dikişler 7-10 gün sonra alınır. Kendiliğinden eriyen dikişler ise 10-14 gün içinde kaybolur.
-
Gömülü diş çekimi sonrası gargara ne zaman yapılır?
İlk 24 saat gargara yapılmaz. İkinci günden itibaren tuzlu su ile hafif gargara yapılabilir.
-
Gömülü diş çekimi sonrası rapor verilir mi?
Cerrahi işlem gerektiren gömülü diş çekimlerinde 1-7 gün istirahat raporu verilir. Süre, işlemin zorluğuna bağlıdır.
-
Gömülü diş ameliyatı kaç saat sürer?
Tek gömülü dişin çekimi ortalama 30-60 dakika sürer. Aynı anda birden fazla gömülü diş çekilecekse işlem süresi uzar.
-
Gömülü diş ameliyatı sonrası diş fırçalama nasıl yapılır?
İlk 24 saat çekim bölgesine dokunmadan dişler fırçalanabilir. İkinci günden itibaren çekim alanına baskı yapmadan nazikçe fırçalama yapılmalıdır.
-
Gömülü diş çekimi fiyatı ne kadar?
Gömülü diş çekimi fiyatı, dişin konumu, çekim zorluğu, anestezi türü ve kliniğe göre değişir. Güncel fiyatları öğrenmek için Antalya Myra Dental’den randevu alabilirsiniz.
