Çocuklarımızın gülümsemeleri, onların saf mutluluğunun bir yansımasıdır. Ancak bu gülümsemenin arkasında, dikkat edilmesi gereken önemli bir sağlık konusu yatmaktadır: Bebek ve Çocuklarda Diş Çürüğü.
Biberon çürüğü olarak da bilinen bu durum bebekler ve küçük çocuklar arasında yaygın olarak görülen ve önlenebilir bir diş çürüğü türüdür. Bu durum sadece biberon kullanımından kaynaklanmaz; şekerli sıvıların tüketimi ve yetersiz ağız hijyeni gibi faktörler de bebekler ve çocuklarda diş çürüğü oluşumunda etkilidir.
Bu durumun tanımı, birçok etkenin bulunduğu gerçeğini daha iyi yansıtması için “erken çocukluk dönemi çürüğü’’ olarak değiştirilmiştir. Bebeklerin ve çocukların ağız ve diş sağlığını korumak, sağlıklı gelişimleri için büyük önem taşır. Bu nedenle, ebeveynlerin ve bakım verenlerin erken dönemde farkındalık geliştirmesi ve önleyici tedbirler alması gerekmektedir.
Bebekler ve Çocuklarda Diş Çürüğü Nedenleri
Bebekler ve çocuklarda diş çürüğü, ağızdaki bakterilerin, şeker ve nişastalar içeren gıdalarla etkileşime girerek asit üretmesi ile başlar. Süt, meyve suyu gibi şekerli içecekler, kuru üzüm, şeker, çikolata, pasta ve ekmek gibi gıdalar dişler üzerinde kaldığında, bu asitler diş minesini aşındırarak çürüklere yol açar. Özellikle gece şekerli içeceklerle beslenme ve yemekler arasında sürekli şekerli gıda tüketimi, plak oluşumunu teşvik eder ve bebekler ve çocuklarda diş çürümesi riskini artırır. Yeni çıkmış dişlerde çürük gelişme riski daha yüksektir çünkü bu dişler henüz tam olarak sertleşmemiştir ve asitlere karşı daha savunmasızdır. Bu nedenle, bebek ve çocuklarda diş çürüklerinin önlenmesi için sağlıklı beslenme ve düzenli ağız hijyeni uygulamaları önem taşır.
Bebek ve Çocuklarda Diş Çürüğü Belirtileri
Bebek ve çocuklarda diş çürüğü belirtileri, erken tanı ve tedavi için önemli ipuçları sunar. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:
- Beyaz Çizgi / Lekeler: Diş eti çizgisine yakın soluk, beyaz çizgi veya lekelenme. Genelde bu ilk işarettir ve ebeveynler tarafından fark edilmez
- Sarı, Kahverengi veya Siyah Çizgi / Lekeler:
- Dişlerde görülen sarı, kahverengi ya da siyah çizgiler veya lekeler, dişin sert yüzeyinin zayıfladığını ve çürüğün dişin iç kısımlarına doğru yayıldığını gösterir.
- Diş Ağrısı: Çocuklar dişlerinde sürekli veya yemek yerken ortaya çıkan ağrıdan şikayet edebilirler. Ağrı, çürüğün sinire yaklaştığını veya sinire zarar verdiğini gösterebilir.
- Hassasiyet: Soğuk, sıcak, tatlı veya ekşi gıdalara karşı dişlerde artan hassasiyet, çürüklerin belirtisi olabilir.
- Düz Yüzey Çürükleri: 3 yaş altı çocuklardaki dişlerde düz yüzeydeki çürükler “Şiddetli erken çocukluk dönemi çürüğünün” kesin göstergesidir.
- Diş Çürükleri veya Delikler: Dişlerin yüzeyinde açıkça görülen çürükler veya delikler varsa, bu durum ileri derecede diş çürüğünü gösterir.
- Diş Eti İltihabı: Çürükler nedeniyle enfeksiyon yayılırsa, diş etlerinde iltihaplanma ve kanama görülebilir.
- Kötü Nefes: Ağızda sürekli kötü bir koku veya tat olması, çürüklerin ve ağız hijyeninin kötü durumunun bir göstergesi olabilir.
Bebek ve çocuklarda bu belirtilerden herhangi birinin gözlemlenmesi durumunda, erken müdahale için bir çocuk diş hekimine başvurmak önemlidir. Erken tanı ve tedavi, çürüğün ilerlemesini önleyecek ve çocuğunuzun diş sağlığını koruyacaktır.
Bebeklerde ve Çocuklarda Diş Çürüklerini Önleme Yöntemleri
Bebeklerde ve çocuklarda diş çürüklerini önlemek için alınabilecek önlemler, erken yaşlardan itibaren başlanması gereken sağlıklı ağız bakım rutinlerini içerir.
- Bebek ve Çocuklarda Diş Fırçalama: İlk süt dişinin çıkmasıyla birlikte ağız hijyenine başlanmalıdır. Şu an kabul edilen en iyi uygulama günde iki kez florürlü diş macunu ile fırçalamadır ve çürük riskini azaltır.
- Bebeklerde ve Çocuklarda Diş Macunu Miktarı:2 yaşından küçük çocuklar için ince bir tabaka (yaklaşık 0.1 mg) florürlü diş macunu. 2-5 yaş arası çocuklar için bezelye tanesi büyüklüğünde (yaklaşık 0.2 mg) diş macunu kullanımı önerilir.
- Yumuşak Kıllı Diş Fırçası Seçimi: Çocuğun yaşına ve ihtiyacına uygun, yumuşak kıllı diş fırçaları tercih edilmelidir. Bu, diş etlerini korur ve tahrişin önlenmesine yardımcı olur.
- Şekerli İçecek ve Gıdaların Sınırlandırılması: Yüksek şeker içeren gıda ve içeceklerin tüketimi minimuma indirilmeli, özellikle biberonla şekerli sıvılar vermekten kaçınılmalıdır.
- Beslenme: Şekerli gıdaların yerine meyve, sebze, yoğurt, kuruyemiş gibi besinler tercih edilmelidir. Bu besinler vitamin, mineral ve lif açısından zengindir ve şeker içermez. Ailelerin bu konuda bilinçli olması ve çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırması önemlidir.
- 1 ve 2 Yaşındaki Bebeklerde Diş Çürüğü Önleme: Ebeveyn veya bakım verenlerin tükürüğünün çocukla temasını önlemek için, yemek kaşığı, bardak gibi eşyaların ortak kullanılmamasına özen gösterilmelidir.
- Ağız Hijyeninin Teşviki: Çocuklara erken yaşta ağız bakımının önemi öğretilmeli ve düzenli diş fırçalama sağlanmalıdır.
- Düzenli Diş Hekimi Ziyaretleri: Çocukların diş sağlığını korumak için 3 ila 6 ay aralıklarla diş hekimi kontrolleri ve florür uygulamaları önemlidir. Bu düzenli ziyaretler, çürüklerin önlenmesine yardımcı olur ve diş sağlığını destekler.
Bu önlemler, bebeklerde ve çocuklarda diş çürüklerinin önlenmesinde temel adımları oluşturur ve sağlıklı dişlere sahip olmalarını sağlamak için ebeveynlerin ve bakım verenlerin uygulaması gereken yöntemler arasındadır.
Bebek ve Çocuklarda Diş Çürüğü Tedavisi
Bebeklerde ve çocuklara diş çürüğünün tedavisi, çürüğün derecesine ve çocuğun diş durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Çürükler için tedavi yöntemleri şunlardır:
- Florür Tedavisi: Diş çürüğünün çok başında, henüz dişin en dış katmanı olan mineyi aşmadan önce, florür tedavisi yeterli olabilir. Bu tedavi, çürüğün ilerlemesini durdurabilir.
- Dolgu: Bebek ve çocuklardaki diş çürüklerinin tedavisinde en sık kullanılan yöntem olan diş dolgusu dişin renginde malzemeler ile yapılır ve çürüğün sığ olduğu durumlarda tercih edilir.
- Plastik Diş Dolgusu – Bonding: Plastik diş dolgusu ya da bonding, diş renginde güçlü bir plastik malzeme (dental reçine) uygulanıp özel bir ışıkla sertleştirilerek dişe “bonding” yapılması işlemidir. Plastik dolgu, yaklaşık altı saat boyunca yeterli sertliğe ulaşmaz. Plastik restorasyonlar, tedavinin yapıldığı gün çocuğa leke bırakabilecek gıdalar verilirse kolayca lekelenebilir. Bu yüzden, çay, kahve, üzüm ve portakal suyu, ketçap ve jöle gibi gıdalardan kaçınılması önerilir. Çocuk, yatmadan önce dişlerini fırçalamalıdır. Ertesi gün normal beslenme düzenine geri dönebilir.
- Pulp Kaplama: Daha orta ila şiddetli çürükler için kullanılır, çürük sinire yaklaştığında dolgu yapmadan önce uygulanır.
- Pulpektomi: İlk dişlerde sinirin açığa çıktığı şiddetli çürüklerde kullanılır ve pulpu çıkarıp ilaç uygulandıktan sonra bir taç yerleştirilir.
- Porselen veya Paslanmaz Çelik Taçlar: Dişin tamamını saran ve diş hekimi çürüğü temizleyip dişi doldurduktan sonra doğal diş tacının yerine kullanılan taçlar, geniş çapta enfekte olmuş bir ilk dişi tedavi etmek için kullanılır.
- Kök Kanal Tedavisi: Diş Kanal Tedavisi dişte sinirler zarar gördüğünde veya apse oluştuğunda yapılır. Çürük tamamen temizlenip, özel bir ilaçla tedavi edildikten sonra, diş dolgu ile kapatılır.
- Diş Çekimi: Onarılamayacak kadar zarar görmüş ve apse oluşmuş süt dişlerinde son çözüm olarak dişin çekilmesi gerekebilir. Bebek ve çocuklarda diş çekimi çok dikkatle ele alınması gereken bir konudur.
Unutmayın, çocuklarınızın gülümsemelerinin sağlıklı ve parlak olması için erken yaşta atılacak adımlar büyük önem taşır. Çocuklarınızın diş sağlığına dair her türlü sorunuz ve tedavi ihtiyaçlarınız için Myra Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’ni güvenle tercih edebilirsiniz. Çocuklarınızın sağlıklı gülümsemeleri, bizim için en büyük önceliktir.
1. Bebeklerde diş çürüğü ne zaman başlar?
Diş çürüğü, bebeklerin ilk dişleri çıktığı andan itibaren başlayabilir. Özellikle şekerli içecekler ve uygun olmayan ağız bakımı diş çürüklerine yol açabilir.
2. Bebeklerde diş çürüğünü nasıl önleyebilirim?
Bebeklerin ağız ve diş sağlığını korumak için şekerli gıda ve içeceklerden kaçınmak, düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazandırmak ve ilk diş çıkar çıkmaz diş hekimine danışmak önemlidir.
3. Çocuğumun dişi çürük olduğunda ne yapmalıyım?
Çocuğunuzun dişinde çürük belirtileri fark ederseniz, durumu ilerlemeden bir çocuk diş hekimine başvurmalısınız. Erken müdahale, çürüğün tedavisinde önemlidir.Answer
4. Çocuklarda florür tedavisi güvenli midir?
Evet, uygun dozlarda kullanıldığında florür tedavisi çocuklarda diş çürüklerini önlemede etkili ve güvenlidir. Ancak, kullanım miktarı ve sıklığı konusunda bir diş hekimine danışılmalıdır.
5. Diş çürüğü çocuklarda ağrıya neden olur mu?
Evet, diş çürüğü ilerledikçe dişin iç kısımlarına ulaşabilir ve ağrıya neden olabilir. Çocuğunuz diş ağrısı şikayetinde bulunuyorsa, en kısa sürede diş hekimine görünmelisiniz.
6. Bebeklerde diş çürüğü tedavisi nasıl yapılır?
Bebeklerdeki diş çürükleri, durumun şiddetine bağlı olarak florür tedavisi, dolgular veya daha ileri durumlarda pulpotomi gibi yöntemlerle tedavi edilebilir.
7. Diş çürüğü çocuğumun genel sağlığını etkiler mi?
Evet, tedavi edilmeyen diş çürükleri enfeksiyonlara ve ağrıya neden olabilir, bu da çocuğunuzun beslenme alışkanlıklarını ve genel sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle diş sağlığına önem vermek ve düzenli diş hekimi kontrolleri yaptırmak önemlidir.
